Bilindi\u011fi \u00fczere Muhasebe Sistemi Uygulamalar\u0131 Genel Tebli\u011fi, Vergi Usul Kanunu uyar\u0131nca yay\u0131mlanm\u0131\u015f oldu\u011fundan \u015firketlerin muhasebe uygulamalar\u0131 Vergi Kanunlar\u0131 ile \u015fekillendirilmi\u015ftir. Ancak, Vergi Kanunlar\u0131nca \u015fekillenen al\u0131\u015f\u0131lagelmi\u015f amortisman uygulamas\u0131, \u00f6zellikle de faydal\u0131 \u00f6m\u00fcr ve amortismana tabi tutar belirlemeleri ile amortisman T\u00fcrkiye Muhasebe Standartlar\u0131 (TMS) \u00a0ve BOB\u0130 FRS kapsam\u0131ndaki uygulamalardan olduk\u00e7a farkl\u0131la\u015fmaktad\u0131r.<\/p>\n
Bu kapsamda, VUK uyar\u0131nca amortisman ay\u0131rmak ve amortisman y\u00f6nteminin belirlenmesi ihtiyari iken TMS\u2019ler a\u00e7\u0131s\u0131ndan amortisman ayr\u0131lmas\u0131 ve y\u00f6ntemin se\u00e7imi i\u015fletmenin varl\u0131\u011f\u0131n kullan\u0131m \u015feklini yans\u0131tmas\u0131 zorunludur. Sabit k\u0131ymetlerin faydal\u0131 \u00f6m\u00fcrleri mevzuat taraf\u0131ndan belirlenirken TMS\u2019ler a\u00e7\u0131s\u0131ndan faydal\u0131 \u00f6m\u00fcr i\u015fletmeye \u00f6zg\u00fc olarak kullan\u0131m\u0131 \u00f6ng\u00f6r\u00fclen yani ekonomik fayda elde edilmesi beklenen s\u00fcreye g\u00f6re i\u015fletme taraf\u0131ndan belirlenmektedir. Amortismana tabi tutar ise VUK\u2019a g\u00f6re defter de\u011ferine e\u015fitken; TMS\u2019ler a\u00e7\u0131s\u0131ndan ise kal\u0131nt\u0131 de\u011feri a\u015fan tutar olarak ifade edilmektedir. Bu noktadaki \u00f6nemli hususlara k\u0131saca de\u011finelim.<\/p>\n
Vergi Kanunlar\u0131 varl\u0131klar\u0131n faydal\u0131 \u00f6m\u00fcrlerine ili\u015fkin s\u00fcreleri belirlerken, varl\u0131klar\u0131n ekonomik olarak kullan\u0131m s\u00fcrelerini esas alarak genel bir s\u00fcre tayin etmekle birlikte i\u015fletmeye \u00f6zg\u00fc bir belirleme yap\u0131lmas\u0131 s\u00f6z konusu de\u011fildir. Buna kar\u015f\u0131n, TMS\u2019ler a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u0130\u015fletmeler faydal\u0131 \u00f6m\u00fcr belirlemesi yaparken kullan\u0131lmas\u0131 beklenen s\u00fcre, \u00fcretim say\u0131s\u0131 ve benzeri \u00fcretim birimlerinin g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurulmas\u0131 gerekmektedir.<\/p>\n
Basit bir \u00f6rnekle bakmak gerekirse amortisman oranlar\u0131na ili\u015fkin VUK uyar\u0131nca yay\u0131mlanan tebli\u011fde yer alan s\u00fcrelere\u00a0g\u00f6re r\u00fczgar enerjisi santrallerindeki trib\u00fcnler i\u00e7in\u00a010<\/strong>\u00a0y\u0131ll\u0131k faydal\u0131 \u00f6m\u00fcr belirlenmi\u015fken, s\u00f6z konusu trib\u00fcnler normal ko\u015fullarda en az\u00a025<\/strong>\u00a0y\u0131l aktif olarak elektrik \u00fcretebilmektedir.<\/p>\n Faydal\u0131 \u00f6m\u00fcrlerini Vergi Kanunlar\u0131na g\u00f6re belirleyen i\u015fletme aktifinde yer alan trib\u00fcnlerin net defter de\u011ferini 10 y\u0131lda s\u0131f\u0131rlayacak, ayr\u0131ca gelir tablosunda da 25 y\u0131ll\u0131k amortisman giderini 10 y\u0131lda muhasebele\u015ftirerek; ilk 10 y\u0131l br\u00fct sat\u0131\u015f kar\u0131n\u0131 oldu\u011fundan daha d\u00fc\u015f\u00fck g\u00f6sterecek, sonraki 15 y\u0131l ise amortisman giderini maliyetle ili\u015fkilendirmeyerek dolay\u0131s\u0131yla daha y\u00fcksek bir br\u00fct sat\u0131\u015f kar\u0131 raporlayacakt\u0131r.<\/p>\n Kal\u0131nt\u0131 de\u011fer varl\u0131\u011f\u0131n ekonomik \u00f6mr\u00fc sonuna kadar kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 varsay\u0131m\u0131 ile \u00f6nemsizdir. \u015e\u00f6yle ki; varl\u0131k i\u00e7in belirlenen Faydal\u0131 \u00d6m\u00fcr varl\u0131\u011f\u0131n Ekonomik \u00d6mr\u00fc ile k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda Faydal\u0131 \u00d6m\u00fcr ne kadar k\u0131sal\u0131rsa kal\u0131nt\u0131 de\u011fer o kadar \u00f6nemli hal almaktad\u0131r.<\/p>\n K\u0131sa bir \u00f6rnek verecek olursak bir filo ara\u00e7 kiralama bir \u015firketi 3 ya\u015f\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnde ara\u00e7 kiralamamaktad\u0131r. S\u00f6z konusu \u015firket i\u00e7in ara\u00e7lar\u0131n faydal\u0131 \u00f6mr\u00fc 3 y\u0131l olacakt\u0131r. Ancak ara\u00e7lar\u0131n ekonomik \u00f6mr\u00fc en az 10-12 y\u0131ld\u0131r. B\u00f6yle bir durumda art\u0131k kal\u0131nt\u0131 de\u011fer \u00f6nemli bir hal alacak ve \u015firket ilgili ta\u015f\u0131tlar\u0131n 3 \u00fcnc\u00fc \u00a0y\u0131l sonundaki sat\u0131\u015f fiyatlar\u0131n\u0131 (sat\u0131\u015f maliyetlerini d\u00fc\u015ferek) belirlemek zorunda kalacakt\u0131r.<\/p>\n Belki \u0130\u015fletme istisnai bir durum olarak; belirledi\u011fi kal\u0131nt\u0131 de\u011ferin defter de\u011ferini a\u015fmas\u0131 halinde amortisman dahi hesaplamayabilecektir.<\/p>\n \u0130\u015fletme \u015fimdiye kadar bir faydal\u0131 \u00f6m\u00fcr tahmininde bulunmam\u0131\u015f ve sadece vergi d\u00fczenlemelerine g\u00f6re amortisman ay\u0131rm\u0131\u015f ise art\u0131k bu durum TMS\u2019ler uyar\u0131nca bir tahmin de\u011fi\u015fikli\u011finden ziyade muhasebe tahminlerinde bir\u00a0hata<\/strong>\u00a0olarak ele al\u0131nmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n B\u00f6yle bir durumda i\u015fletme sabit k\u0131ymetlerinin tamam\u0131 i\u00e7in bir faydal\u0131 \u00f6m\u00fcr tahmininde bulunmal\u0131 ve bu faydal\u0131 \u00f6m\u00fcrleri ilgili varl\u0131klar ilk kez finansal tablolara al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 tarihten itibaren uygulan\u0131yormu\u015f\u00e7as\u0131na ge\u00e7mi\u015ften itibaren d\u00fczeltmesi gerekmelidir.<\/p>\n \u0130\u015fletme bu d\u00fczeltmeden sonra her y\u0131l d\u00fczenli olarak tahminlerini g\u00f6zden ge\u00e7irecek ve varsa tahminlerde bir de\u011fi\u015fiklik art\u0131k bu de\u011fi\u015fiklikleri ge\u00e7mi\u015f ile ili\u015fkilendirmeden ileri y\u00f6nelik uygulayacakt\u0131r.<\/p>\n Tabi ki hay\u0131r. Ancak TMS 16\u2019n\u0131n a\u00e7\u0131klama h\u00fck\u00fcmleri do\u011frultusunda; halen kullan\u0131mda olan tamamen itfa olmu\u015f maddi duran varl\u0131klar\u0131n br\u00fct defter de\u011ferleri ilgili dipnotlarda a\u00e7\u0131klanabilir.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Bilindi\u011fi \u00fczere Muhasebe Sistemi Uygulamalar\u0131 Genel Tebli\u011fi, Vergi Usul Kanunu uyar\u0131nca yay\u0131mlanm\u0131\u015f oldu\u011fundan \u015firketlerin muhasebe uygulamalar\u0131 Vergi Kanunlar\u0131 ile \u015fekillendirilmi\u015ftir.<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":3196,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_et_pb_use_builder":"","_et_pb_old_content":"","_et_gb_content_width":"","footnotes":""},"categories":[3],"tags":[],"aioseo_notices":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/177"}],"collection":[{"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/users\/2"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=177"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/177\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/media\/3196"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=177"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=177"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/any.partners\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=177"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}Standart Bile \u00c7o\u011fu Durumda Kal\u0131nt\u0131 De\u011fer \u00d6nemsizdir Derken, Uzmanlar Neden Kal\u0131nt\u0131 De\u011fer \u00dczerinde Yo\u011funla\u015fmaktad\u0131r<\/h3>\n
\u0130\u015fletme Faydal\u0131 \u00d6m\u00fcrleri Vergi Kanunlar\u0131na G\u00f6re Belirledi\u011finde Denet\u00e7i Ne Yapabilir?<\/h3>\n
\u0130\u015fletmeye \u00d6zg\u00fc Olarak Faydal\u0131 \u00d6m\u00fcr Tahmininde Bulunulmu\u015f Ancak Faydal\u0131 \u00d6mr\u00fc Dolmu\u015f Olmas\u0131 Kar\u015f\u0131n Halihaz\u0131rda Kulland\u0131\u011f\u0131 Varl\u0131klar\u0131 S\u00f6z Konusu Standarda Ayk\u0131r\u0131l\u0131k Te\u015fkil Etmesin Diye Bunlar\u0131 Ats\u0131n M\u0131?<\/h3>\n